Projelerde Gereksinim Yazma Kuralları

Bir projeye başlamadan önce, projenin gereksinimlerinin doğru hazırlanması ve doğru bir şekilde sunulması çok önemlidir. Zira müşterinin neyi, nasıl ve hangi şekilde istediğini bilmeden projenin başarılı olması imkansızdır.

Müşterinin isteklerini olduğu gibi yazmakta doğru bir yol değildir. Çünkü müşteri subjektif ifadeler (iyi, güzeli hızlı) kullanacaktır. Bu da gereksinimlerin çözümlenmesi sırasında projeyi sekteye uğratacaktır.

O zaman madde madde “gereksinim nasıl yazılır?” buna bakalım.

Gereksinimler Nasıl Yazılmalıdır?

1- Doğruluk: Sunulacak olan fonksiyonun doğru olarak tanımlanması gerekmektedir.

2- Zorunluluk: Gereksinim olarak yazılan ifadenin o doküman için zorunlu olması gerekmektedir. Yani yazılan ifade o dokümandan çıkartıldığında bir şey değişmiyorsa, o ifade gereksinim olarak değerlendirilmez.

3- Doğrulanabilirlik ve Ölçeklenebilirlik: Öznel ifade kullanmaktan kaçınılmalıdır. Örneğin “iyi, güzel, hızlı” gibi ifadeler ölçülemeyeceği için, gereksinim içinde yer almamalıdır.

4- Ulaşılabilirlik: Proje; bütçe, zaman ve insan kaynağı ile gerçekleştirilemeyecek gereksinimler erişilebilir değildir. Bu yüzden bu gereksinim ya düzeltilmelidir ya da dokümandan çıkartılmalıdır.

5- Açıklık ve Sadelik: Gereksinimler tek bir konuyu açıklamalı ve açık, sade, öz ve anlaşılır olmalıdır.

6- Tutarlılık: Gereksinimler birbirleri ile tutarlı olmalıdır. Bir gereksinim diğeri ile çelişmemelidir.

7- Öncelendirebilirlik: Her gereksinim geliştirme sırasına göre öncelendirilmelidir. Gereksinimlerin hangisinden başlanacağı bilinmelidir.

8- Değişebilirlik: Gereksinimler hazırlandıktan sonra ortaya çıkabilecek nedenlerden dolayı gereksinimler değişebilir. Bu değişimlere açık olmalıdır.

Gereksinim yazılırken yukarıdaki 8 maddeye uyarak yazılmalıdır. Şimdi de yine maddeler şeklinde “gereksinim nasıl yazılmamalıdır?” sorusuna cevap arayalım.

Gereksinimler Nasıl Yazılmamalıdır?

1. Belirsizlik ve birden fazla anlam taşıyan ifadeler kullanılmamalıdır.
2. Gereksinimler bağlaçlar ile birbirine bağlanmamalıdır.
3. Gereksinimleri genişleten, farklı yönlere çeken, dağıtan kelimelerden uzak durulmalıdır.
4. Gereksiz uzun cümleler kurulmamalıdır.
5. Gereksinimleri yazarken tasarım yapılmamalıdır.
6. Gereksinim ile plan karıştırılmamalıdır.
7. Mükemmel program yoktur. Mükemmelliğe uğraşılmamalıdır.
8. İhtimal içeren ifadelerden kaçınılmalıdır.

Sonuç olarak gereksinimler:

• Kısa olmalı.
• Dil bilgisi kurallarına uymalı.
• Terimsel ifade kullanılmamalı.
• Açık ve anlaşılır olmalı.
• İki ya da daha fazla gereksinim birbirine bağlanmamalı.
• Bütünlük bozulmamalı
• Tekrar eden gereksinim olmamalıdır.